Właśnie takie przesłanie niósł ze sobą wyjątkowy spektakl zaprezentowany w ramach Dni Kultury Żydowskiej w dniu 19 września 2017 r. w Miejskim Domu Kultury w Radomsku. Jego niezwykłość polegała też na wyborze szczególnego adresata inscenizacji, gdyż oprócz zaproszonych radomszczan, m.in. Wioletty Marcinkowskiej, Mirosława Kaliszczaka – członka Rady Naukowo - Programowej RUTW „Wiem więcej” oraz Elżbiety Kwiatkowskiej – dyrektor MDK, przybyli z Łodzi goście specjalni - przedstawiciele Gminy Wyznania Mojżeszowego, pp. Stanisława i Leonard Śniatkiewiczowie.

Koncert rozpoczął się znaną żydowską pieśnią „Szalom alejchem”, do wykonania której przyłączyli się wszyscy. Zatem już sam wstęp dobrze wróżył rozniecaniu pozytywnych emocji. Popisy śpiewu, tańca, siły dramatycznej w interpretacji i pomysłowości w wykonaniu – to atuty tkwiące w artystach – seniorach Radomszczańskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku „Wiem więcej”, którzy dali się poznać już niejednej publiczności od najlepszej strony. Teraz można tylko dorzucić, że udoskonalili zmysł parodystyczny, wzbogacili swój artystyczny warsztat o lwowskie zaśpiewy i umiejętność naśladowania różnych dźwięków.

Najbardziej lubimy te piosenki, które znamy, więc nie muszę pisać, z jakim ciepłym przyjęciem spotkały się utwory: „Rebe Elimelech”, „Ja nie mam co na siebie włożyć”, „Kołysanka lwowska”, „Ja się boję sama spać”, „Umówiłem się z nią na dziewiątą”, „Cymes”, „Trudno”, „Rebeka”, „Piosenka o zagubionym sercu”, „Odrobina szczęścia w miłości”, „Ada, to nie wypada”.

Widowisko zabawne z jednej strony, czasami jednak nostalgiczne i z nutką goryczy, przetykane było tekstami, często o charakterze pamiętnikarskim. Fragmenty te, czytane przez Annę Kapuściarek, uświadamiały wzajemne, ale czasem trudne relacje polsko-żydowskie, a mały wykład Aleksandry Żarneckiej ukazywał tragiczne losy jednej z czołowych polskich artystek pochodzenia żydowskiego, Wiery Gran. Obie narracje były świadectwem istnienia wielkich talentów artystycznych, ale równocześnie obrazowały ból trwania i konsekwencje wzajemnych uprzedzeń, co powodowało dysonans w zestawieniu z radosnymi i frywolnymi piosenkami prezentowanymi na scenie sali kameralnej. Ale właśnie tak toczyło się prawdziwe życie. Zawsze meandrując.

Spotkanie to miało niecodzienną oprawę, gdyż po spektaklu - już w kuluarach - spontaniczne rozmowy, jeszcze na fali emocji wyniesionych z inscenizacji, ubogaciły się o śpiewy, tańce i  śpiewne żydowskie modlitwy w wykonaniu naszych gości. Zetknięcie się dwóch kultur - polskiej i żydowskiej - wolne od uprzedzeń, a wsparte wzajemnym poszanowaniem i tolerancją oraz chęcią poznania zwyczajów i tradycji obu narodów, było przykładem dobrej woli do zgodnego koegzystowania.

Goście okazali się przemiłymi, bardzo otwartymi ludźmi, którzy z przysłowiowym sercem na dłoni ciekawie opowiadali o życiu i funkcjonowaniu gminy, o tradycyjnych obyczajach i zasadach panujących w łódzkiej wspólnocie. Wśród pytań i odpowiedzi zrodził się całkiem bogaty obraz żydowskiej społeczności, po części ortodoksyjnej, po części wyzwolonej ze starych kanonów. Państwo Śniatkiewiczowie wspomnieli, że gmina żydowska jest w Łodzi dość liczna, ale tylko mała, około stuosobowa grupa jest zaangażowana w społeczną działalność na rzecz gminy. Jej duchowym przewodnikiem jest rabin Dawid Szychowski.

Wiele cennych informacji przekazali nam goście. A co my daliśmy im? Urokliwy spektakl słowno-muzyczny, stworzony na kanwie piosenek i tekstów, których twórcami byli żydowscy artyści, tekściarze: Andrzej Włast, Emanuel Szlechter, Marian Hemar, Julian Tuwim, Jerzy Jurandot, Ludwik Starski oraz kompozytorzy: Jerzy Petersburski, Henryk Wars, Artur Gold, Zygmunt Białostocki.

- Cieszy mnie tak wielkie zainteresowanie naszą kulturą i tradycją – powiedział nam Leonard Śniatkiewicz – Zupełnie nie spodziewaliśmy się z żoną takiego występu i późniejszych zakulisowych rozmów. Cieszę się również, że i ja mogłem opowiedzieć o naszej kulturze. Spektakl nas bardzo wzruszył. Pokazaliście naszą kulturę w świetnym, oryginalnym wykonaniu, na naprawdę wysokim poziomie. Gratuluję talentu i niezwykłej aktywności radomszczańskim seniorom.

To były ciepłe słowa i na pewno sprawiły radość artystom, których teraz chcę wymienić, poczynając od dwóch reżyserek spektaklu: Elżbiety Jóźwiak i Grażyny Śliwakowskiej, akompaniatorki Sybilli Benkowskiej oraz operatorki multimediów Katarzyny Grzesiczak. Aktorzy biorący udział w spektaklu to: Irena Górecka, Elżbieta Jóźwiak, Anna Kapuściarek, Anna Majchrzak, Henryka Malingiewicz, Renata Mączyńska, Teresa Moszkowicz, Anna Kluzińska, Anna Sewerynek, Jerzy Sobczyk, Jadwiga Stankiewicz, Grażyna Śliwakowska, Czesława Świderska, Aleksandra Włodarek, Barbara Wojnowska. Wszystkim należą się brawa i podziękowania za niezwykły wieczór.